چکیده مقاله

طبیعت سرشار از عناصر و موجوداتی است که منشأ الهام می شوند و با پذیرش صفاتی ثانوی مفهومی دیگر را ایفاد می نمایند و شاعران با استفاده از این کارکرد وظیفه ی نمادین و جدیدی را به آن ها محول می نمایند. نمادها نقشی را ایفا می کنند که شاعر بدان ها می بخشد. از همین رو در اشعار معاصر جایگاه ویژه ای دارند. مقاله ی حاضر در صدد بررسی عناصر و موجودات طبیعت در اشعار محمد علی شمس الدین و سلمان هراتی است تا از میان دایره ی واژگان این دو شاعر نمادهای طبیعی را شناسایی نماید.

تناسب این بررسی در شباهت بستر مشترکی است که اشعارشان در آن ولادت یافته اند، از آن جا که شمس الدین تجربه ی درک جنگ داخلی لبنان و تجاوزات رژیم صهیونیستی را پشت سر نهاده و هراتی پس از شیرین کردن ذائقه با پیروزی انقلاب ، تلخکامی تحمیل شدن جنگی فرسایشی را بر ایران اسلامی که تا پایان عمر کوتاهش ادامه یافت، درک نمود. افزون برآن روش استفاده ی آن دو از طبیعت در ایفاد منظورشان به نحوی شایان ذکر مشابه است.

روش کار پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و مهمترین نتیجه کاربرد نمادین برخی از عناصر و موجودات طبیعت در سروده های مختلف دو شاعر است.