مقدمه
سابقه پژوهش در خودنگاشت بیانگر آثاری است که در زمینه معرفی این نوع ادبی در فارسی و عربی تحریر یافته است. از جمله می‌توان از «فن السیره» احسان عباس 1956م یاد کرد که نویسنده در آن به اختصار درباره پیشرفت خودنگاشت سخن می‌گوید و به کتاب «السیره – تاریخ و فن» اثر ماهر حسن فهمی 1970م اشاره نمود. البته کتابخانه ادبیات معاصر عربی در دهه 90 میلادی شاهد «الترجمه الذاتیه فی الادب العربی الحدیث» اثر برجسته ابراهیم عبدالدائم نیز گردیده و در 1998م «ادب السیره الذاتیه» اثر عبدالعزیز شرف را فهرست نموده است. قرن 21م نیز از توشه پژوهش در خودنگاشت عربی تهی نمانده و «السیره الذاتیه فی الادب العربی» اثر تهانی عبدالفتاح شاکر 2002م با رویکرد به آثار فدوی طوغان و جبرا ابراهیم جبرا و احسان عباس درباره خودنگاشت سخن می‌گوید و کتاب «عندما تتکلم الذات السیره الذاتیه فی الادب العربی الحدیث» اثر محمد الباردی 2005م به این موضوع پرداخت.
نویسندگان فارسی امّا در سخن از خودنگاشت اغلب آن را ذیل بررسی انواع ادبی جستجو نموده‌اند. در همین راستا می‌توان به «انواع ادبی و آثار آن در ادب فارسی» اثر حسین رزمجو 1374ش، «انواع ادبی» اثر سیروس شیما 1375ش و «انواع نثر فارسی» اثر منصور رستگار فسایی 1380ش اشاره کرد.
خاطر نشان می‌سازد پژوهش حاضر نخستین بررسی موردی خودنگاشت برای بیان فنون نگارش این نوع ادبی است. این اثر چهار فصل دارد و قلم نگارش در فصل سوم به بررسی «روزها»، «الایام» و در فصل چهارم به بررسی «پنجاه و سه نفر» و «یومیات الحزن العادی» پرداخته است.